Nöbetçi Eczaneler
Üniversitenin 4 Ekim 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan duyurusunda, Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Gıda İşleme Bölümü Gıda Teknolojisi Programı için açılan Doktor Öğretim Üyesi kadrosuna başvuracak adaylardan ilginç bir şart istendi:
“Fonksiyonel Maraş dondurması, aile içi Maraş tarhanası tüketimi ve ekzopolisakkarit üreten probiyotiklerle dondurma üretimi konularında çalışmaları olmak.”
Kişiye Özel Kadro Tartışması Yeniden Alevlendi
Söz konusu ilan, uzun süredir kamuoyunda tartışılan “kişiye özel akademik kadro” meselesini yeniden gündeme taşıdı.
Yükseköğretim Kurulu (YÖK), üniversitelere defalarca kişiye özel şartlar içeren ilanlardan kaçının uyarısında bulunmasına rağmen, birçok rektörlük benzer ilanlarla gündeme gelmeye devam ediyor.
Uzmanlar, bu tür özel şartların genellikle kurum içindeki belirli bir akademisyeni kadroya yerleştirmek amacıyla hazırlandığına dikkat çekiyor.
İlanlarda “dondurma”, “tarhana” gibi yerel ürünlere yönelik son derece spesifik şartların yer alması ise akademik liyakat konusundaki endişeleri artırıyor.
“Aile İçi Tarhana Tüketimi” Şartı Tepki Çekti
İlanın en dikkat çeken kısmı, adaydan “aile içi Maraş tarhanası tüketimi” konusunda çalışma yapmış olmasının istenmesi oldu.
Sosyal medyada pek çok kullanıcı, bu durumu “akademik kriterlerle bağdaşmayan absürtlük” olarak değerlendirirken, bazı akademisyenler “artık mizah ile gerçek arasında fark kalmadı” yorumlarını yaptı.
YÖK Uyarıyor, Üniversiteler Bildiğini Okuyor
Yükseköğretim Kurulu, son yıllarda birçok kez üniversitelere “kişiye özel ilan vermeyin” çağrısında bulundu. Ancak sistemsel düzenlemeler yapılmadığı sürece bu tür ilanların devam edeceği düşünülüyor.
Akademi dünyasından gelen eleştiriler, “Bu ilanlar artık formaliteye dönüştü. Kimin alınacağı zaten belli olan kadrolar için ilan yayımlamak, sadece bürokratik bir prosedürden ibaret hale geldi” yönünde.
“Büyük Bir Tiyatro Sahnesi Gibi”
Eleştirmenler, Türkiye’deki akademik ilan sisteminin, “herkesin rolünü bildiği bir tiyatro sahnesine” dönüştüğünü savunuyor.
Bir yandan üniversiteler içerideki akademisyenleri yükseltmek için özel şartlar koyarken, diğer yandan YÖK “genel kriterlere uygun ilan verin” demeye devam ediyor.
Bu ikili yapı, liyakat ilkesinin zedelendiği ve akademik etik tartışmalarının derinleştiği bir tablo ortaya çıkarıyor.
Sistem Değişmedikçe “Tarhana Şartı” Bitmeyecek
Uzmanlara göre, YÖK köklü bir mevzuat değişikliğine gitmeden bu tartışmaların bitmesi mümkün görünmüyor.
Aksi halde, “aile içi tarhana tüketimi” gibi ifadelerin yer aldığı benzer ilanlarla karşılaşmak kaçınılmaz.